Το Πάσχα και η Ανάσταση πλησιάζει και όλο και περισσότεροι κηδεμόνες σκύλων προβληματίζονται για την αντίδραση του σκύλου τους στον ήχο των πυροτεχνήματα της Ανάστασης, , ιδιαίτερα όσοι μένουν κοντά σε κάποια εκκλησία. Η αλήθεια είναι πως η «Ευαισθησία στους ήχους» είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο που περιγράφεται στο  20% με 50% περίπου των σκύλων που εκτίθενται σε βεγγαλικά, πυροβολισμούς, βροντές ή άλλα έντονα ηχητικά ερεθίσματα . Συμπτώματα όπως η έντονη σιελόρροια, ο τρόμος (τρέμουλο), η ταχύπνοια, η ταχυκαρδία, ο έμετος, η διάρροια, και συμπεριφορές  όπως το μάζεμα της ουράς, το κατέβασμα των αυτιών, η αυξημένη κινητικότητα, το κρύψιμο, η προσπάθεια διαφυγής και ο αυτοτραυματισμός περιγράφονται  σε σκύλους κατά τη διάρκεια κάποιου έντονο ηχητικού ερεθίσματος. Το σύνολο των συμπτωμάτων  αυτών συχνά περιγράφεται και ως «Κροτοφοβία», όρος ο οποίος όμως δεν περιγράφει πάντα τα αίτια του προβλήματος.

Τι ονομάζεται Φόβος;

Φόβος ονομάζεται η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε κάποιο συγκεκριμένο ερέθισμα. Η αντίδραση αυτή περιλαμβάνει παραμέτρους που αφορούν τη φυσιολογία, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά του ζώου.

Τι ονομάζεται Φοβία;

Φοβία ονομάζεται μία αντίδραση φόβου που δεν είναι λειτουργική, δε βοηθά δηλαδή τον οργανισμό να ανταπεξέλθει στις αλλαγές του περιβάλλοντος και η ένταση της αντίδρασης είναι δυσανάλογη με την ένταση του ερεθίσματος. Για παράδειγμα ένας σκύλος ξεκινά να τρέχει γρήγορα και προσπαθεί να  φύγει από το σπίτι όταν ακούσει μία αστραπή, μία αντίδραση αρκετά πιο έντονη από την ένταση του ερεθίσματος, εξ ου και κροτοφοβία.

Τι ονομάζεται Άγχος;

Άγχος είναι η προσμονή ενός κινδύνου ή ενός δυσάρεστου ερεθίσματος, δεν είναι απαραίτητη η παρουσία του ερεθίσματος. Ο σκύλος μας δηλαδή περιμένει να συμβεί κάτι και γι’ αυτό αγχώνεται.

Για πρακτικούς λόγους σε όλο το κείμενο υιοθετούμε τον όρο «Ευαισθησία στους ήχους», αντί για «φόβο»,«φοβία» ή «άγχος».

Πώς ένας σκύλος αναπτύσσει  «ευαισθησία στους ήχους» ενώ κάποιοι άλλοι σκύλοι όχι;

Υπάρχουν διάφορα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν ένα σκύλο στο να αποκτήσει «ευαισθησία στους ήχους». Ανάλογα με τα αίτια η συμπεριφορά του σκύλου μας καθώς και η αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να είναι διαφορετικά. Τα αίτια αυτά διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες : 1)Στα συνειρμικά και στα 2)Μη-συνειρμικά αίτια.

1. Συνειρμικά αίτια
   1. Τραυματικές εμπειρίες: Σκύλοι μαθαίνουν λόγω προηγουμένων αρνητικών εμπειριών πως τα ηχητικά ερεθίσματα είναι κάτι δυσάρεστο, ακόμη και αν δεν είναι πάντα τόσο έντονα όσο το «τραυματικό» ηχητικό ερέθισμα που τους δημιούργησε το φόβο. Υπάρχουν ηχητικά ερεθίσματα που η ένταση τους είναι τόσο μεγάλη, ώστε οι περισσότεροι σκύλοι είναι βιολογικά προκαθορισμένοι να αντιδρούν σ’ αυτά.
   2. Κοινωνική μετάδοση: Όπως συμβαίνει και στον άνθρωπο έτσι και στους σκύλους, ένας σκύλος μπορεί να υιοθετήσει μια φοβική αντίδραση από έναν άλλο σκύλο που συμπεριφέρεται έτσι, να μεταδοθεί δηλαδή ο φόβος μέσω της κοινωνικής μάθησης.
2. Μη-συνειρμικά αίτια
   1. Έλλειψη εξοικείωσης: Σκύλοι οι οποίοι δεν ήρθαν σε επαφή με τα κατάλληλα ηχητικά ερεθίσματα τους πρώτους μήνες της ζωής τους , συγκεκριμένα τους πρώτους 3-6 μήνες της ζωής τους, μπορεί να αναπτύξουν ευαισθησία προς τους έντονους ήχους λόγω της ελλιπής εξοικείωσης με τους ήχους αυτούς.
   2. Ευαισθητοποίηση: Κάποιες φορές, όταν ένας σκύλος έρχεται σε επαφή με επαναλαμβανόμενα ήπια ηχητικά ερεθίσματα, η επανάληψη αυτή μπορεί να πυροδοτήσει την αντίδραση του ζώου.
   3. Από-εξοικείωση λόγω στρες: Κάποια κατάσταση έντονου στρες ή πολλές καταστάσεις ήπιου στρες (άγχους) μπορεί να οδηγήσουν κάποιο σκύλο που δεν έχει προηγούμενη ευαισθησία στους ήχους να αποκτήσει. 

Προδιαθετικοί παράγοντες

Η γενετική προδιάθεση  περιγράφεται πως διαδραματίζει ένα ρόλο στην ευαισθησία στους ήχους μιας και κάποιοι σκύλοι που έχουν γενικότερα έναν ευαίσθητο χαρακτήρα φαίνεται πως αντιδρούν πιο εύκολα. Διάφορες παθολογικές καταστάσεις και ασθένειες έχουν περιγραφεί πως μπορεί να σχετίζονται με την εκδήλωση ευαισθησίας στους ήχους.

Ο σκύλος μου αντιδρά υπερβολικά στα πυροτεχνήματα, τι να κάνω;

Η οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται τη διάγνωση των αιτιών του. Γενικά, αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε είναι να μάθουμε στο σκύλο μας να νιώθει άνετα με τους ήχους του περιβάλλοντος του και όχι απλά να διαχειριστούμε τη συγκεκριμένη περίσταση, διότι αυτή η ευαισθησία του σκύλου μας έχει επιπτώσεις τόσο στην ευζωία του όσο και στην ποιότητα ζωής του.

ΠΡΑΚΤΙΚΑ:

Για το Πάσχα και τα πυροτεχνήματα που πλησιάζουν:

Επειδή ο χρόνος για το φετινό Πάσχα δεν επαρκεί για να μάθουμε στο σκύλο μας να είναι ήρεμος θα πρέπει να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε το βράδυ της Ανάστασης με τα πυροτεχνήματα και τα βεγγαλικά να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο επώδυνο για το σκύλο μας. Συγκεκριμένα:

1. Μη φωνάζετε και μη μαλώνετε το σκύλο όταν φοβάται, γιατί επιβεβαιώνετε στο σκύλο πως έχει κάτι να φοβάται.
2. Σιγουρευτείτε πως ο σκύλος βρίσκεται σε ένα ασφαλές μέρος, σ’ ένα δωμάτιο, που δεν υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστεί ή να διαφύγει, π.χ. όχι στο μπαλκόνι.
3. Κλείστε τις κουρτίνες στο δωμάτιο αυτό και βάλτε μια ήρεμη μουσική πριν ακόμα ξεκινήσουν τα βεγγαλικά.
4. Η χρήση φερομονών (ADAPTIL) στο χώρο αυτό μπορεί να βοηθήσει. Οι φερομόνες, άοσμες για εμάς, παράγονται από τη μέση γραμμή της μαμάς-σκύλας όταν γεννήσει, αλλά και από άλλα μέρη του σώματος του σκύλου (αυτιά, περιπρωκτική περιοχή, πέλματα) και δρουν ως ένα χημικό αίσθημα ασφάλειας. Ρωτήστε τον κτηνίατρό σας.
5. Δημιουργήστε ένα ασφαλές μέρος, ένα ασφαλές καταφύγιο, για το σκύλο σας. Στο πιο ήσυχο μέρος του σπιτιού, στο δωμάτιο που διαλέξατε να είναι ασφαλής ο σκύλος σας, βάλτε μια μαξιλάρα ή το κλουβί του σκύλου σας, αν έχει, αφού πρώτα το σκεπάσετε με μία κουβέρτα. Το μέρος αυτό δεν πρέπει να συμβολίζει τίποτα το αρνητικό για το σκύλο σας, δεν πρέπει να πηγαίνει εκεί δηλαδή όταν φοβάται. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα καινούργιο μέρος, μόνο με θετικές συσχετίσεις (π.χ. λιχουδιές, παιχνίδια) έτσι ώστε να νιώθει ασφάλεια όταν βρίσκεται εκεί και να μην τρέμει περιμένοντας «να περάσει το κακό», π.χ. όπως όταν κρύβετε κάτω από το κρεβάτι όταν φοβάται. Δημιουργήστε το μέρος αυτό όσο γίνεται πιο άμεσα έτσι ώστε να μάθει ο σκύλος σας να συσχετίζει το μέρος αυτό με θετικά ερεθίσματα. Προσοχή, ποτέ δε στέλνουμε το σκύλο μας στο μέρος αυτό, ούτε ως τιμωρία ούτε για να νιώσει ασφάλεια, αλλά τον αφήνουμε μόνο του να επιλέξει που θέλει να πάει.

 

Πηγή:http://www.behaviour.gr/