Κακαόδεντρο

Λατινική ονομασία: Theobroma cacao

Οικογένεια: Malvaceae

Καταγωγή: Αυτοφυές της Νότιας Αμερικής ,συγκεκριμένα στις ανατολικές ισημερινές περιοχές των Άνδεων.

Ποικιλίες

Αναγνωρίζονται 3 κύριες καλλιεργητικές ποικιλίες,

Φοραστέρο (Forastero): Από αυτήν προέρχεται το κακάο στο 80% της σοκολάτας που κυκλοφορεί στην αγορά. Είναι ποικιλία ανθεκτική στις δυσμενείς συνθήκες και στις περισσότερες ασθενείς και για αυτό έχει μειωμένο κόστος παραγωγής .
Κριόλο (Criollo): Η ακριβότερη και ανώτερη ποιοτικά καλλιεργητική ποικιλία, η οποία χρησιμοποιούνταν από τους Μάγια. Το κακάο που παράγεται από τους καρπούς του είναι λιγότερο πικρό και ιδιαίτερα αρωματικό. Μόνο το 5% της παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται από αυτό. Είναι πολύ ευαίσθητη ποικιλία.
Τρινιτάριο (Trinitario): Αποτελεί υβρίδιο του κριόλο με το φοραστέρο. Αντιπροσωπεύει περίπου το 15% της παγκόσμιας παραγωγής και μοιράζεται χαρακτηριστικά των άλλων ποικιλιών.

Περιγραφή

Το κακαόδεντρο είναι ένα αειθαλές δέντρο που συναντάται σε τροπικά δάση και από τους καρπούς του παράγεται το γνωστό μας κακάο. Έχει επιμήκη, δερματώδη φύλλα που γυαλίζουν και είναι σκούρου πράσινου χρώματος. Το ύψος είναι συνήθως 5-8 μέτρα, αν και μπορεί να φτάσει μέχρι και 20 μέτρα σε σπάνιες περιπτώσεις. Οι καρποί του, που αποτελούν τον κύριο λόγο καλλιέργειάς του, είναι μεγάλοι σε σχήμα ωοειδές, με μήκος περίπου 35 εκατοστά και διάμετρο 10-15 εκατοστά. Το χρώμα τους είναι κίτρινο -καστανό και χρειάζονται μια περίοδο ωρίμανσης 4 – 6 μήνες πριν την συλλογή τους. Ο κάθε καρπός έχει 20 με 40 σπέρματα, τους κόκκους κακάο ή cocoa beans. Είναι φυτό με πλήθος χρήσεων στην βιομηχανία τροφίμων αλλά και στην φαρμακευτική .

Θέση

Προτιμά τις ηλιόλουστες ή ημισκιαζόμενες θέσεις . Άμα οι υπόλοιπες συνθήκες είναι ιδανικές μπορεί να αναπτυχθεί και σε σχεδόν πλήρη σκίαση, καθώς στο φυσικό του περιβάλλον αναπτύσσεται κάτω από άλλα ψηλότερα τροπικά δασικά είδη.

Θερμοκρασία

Ως τροπικό φυτό δεν έχει κανένα πρόβλημα με τις υψηλές θερμοκρασίες, άλλα είναι πολύ ευαίσθητο στον παγετό.

Έδαφος

Θέλει πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη με καλή αποστράγγιση. Ιδανικό pH το 5 – 6,5.

Πότισμα

Έχει μεγάλες ανάγκες σε υγρασία και καλό είναι να βρέχουμε περιστασιακά το φύλλωμα του, όχι όμως τις ώρες του μεσημεριού.

Άνθηση

Ανθίζει σχεδόν όλο τον χρόνο με μικρά κίτρινα, λευκά ή κόκκινα άνθη δίχως άρωμα, τα οποία βγαίνουν στον κορμό και τα κλαδιά του.

Συγκομιδή

Η συγκομιδή δεν περιορίζεται σε μία συγκεκριμένη περίοδο, αλλά επεκτείνεται για μήνες, ανάλογα με την περιοχή και το φυτό. Συγκομίζονται μόνο οι ώριμοι καρποί, αυτοί δηλαδή που έχουν αλλάξει σε χρώμα κίτρινο, βαθύ κόκκινο ή πορτοκαλί. Γίνεται με το χέρι και με την βοήθεια ενός μαχαιριού για την αποκοπή τους, καθώς με το τράβηγμα μπορεί να τραυματίσουμε το φυτό.

Κλάδεμα

Αφαιρούμε τους νεκρούς βλαστούς, καθώς και τους βλαστούς που βγαίνουν από την βάση του κορμού.

Πολλαπλασιασμός

Πολλαπλασιάζεται κυρίως με σπόρο.

Λίπανση

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οργανικό κομπόστ κατά την φύτευση και γενικότερα για την ενδυνάμωση του φυτού. Επίσης χρησιμοποιούμε λίπασμα πλούσιο σε κάλιο τον χειμώνα και διαφυλλικό (ψεκάζεται στα φύλλα) λίπασμα το καλοκαίρι, σύμφωνα με τις οδηγίες του σκευάσματος.

Εχθροί και ασθένειες

Κυρίως μυκητολογικές, συγκεκριμένα σήψεις από τον μύκητα Phytophthora και προσβολές από τους Moniliophthora perniciosa και Moniliophthora roreri.

Διατροφικά οφέλη

Το κακάο θα πρέπει να είναι μέρος μίας ισορροπημένης διατροφής καθώς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Το μόνο που πρέπει να προσέχουμε είναι η υψηλή θερμιδική του αξία.

Πιο συγκεκριμένα είναι εξαιρετικό αντιοξειδωτικό, με αντιοξειδωτική δράση διπλάσια του κόκκινου κρασιού και τριπλάσια του πράσινου τσαγιού. Τα φλαβονοειδή που περιέχει βοηθούν στην μείωση της πίεσης και καλύτερη λειτουργιά του καρδιαγγειακού συστήματος, δρώντας κατά της υπέρτασης και άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ακόμα, έχει δράση κατά του μακροχρόνιου βήχα και δρα κατά των φλεγμονών. Όπως πιθανότατα έχουμε παρατηρήσει, το κακάο βελτιώνει την διάθεσή μας μέσω ενεργοποίησης συγκεκριμένων ορμονών και νευροδιαβιβαστών. Τέλος, είναι πολύ καλή πηγή μαγνησίου, σιδήρου και μαγγανίου από μέταλλα καθώς και βιταμίνης C, B1, Β2, Β6 και Ε.

Tip-άκος

Η επιστημονική του ονομασία προκύπτει από τις ελληνικές λέξεις θεός(theos) και βρώση (broma), δηλαδή μεταφράζεται ως " το φαγητό των θεών".
Η ιδιότητές του ήταν γνωστές στους πολιτισμούς των Μάγια και των Αζτέκων από την αρχαιότητα, όπου συχνά οι σπόροι του είχαν την χρήση νομίσματος.

Δείτε περισσότερα

Μελιτζάνα

100 γραμμάρια μελιτζάνας περιέχουν 35 θερμίδες.

Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου

Σεπτέμβριος-Οκτώβριος