Λωτός

Λωτός

 

Άλλες Κοινές Ονομασίες : Διόσπυρος

Λατινική ονομασία:  Diospyros sp

Οικογένεια: Ebenaceae

Καταγωγή:  Ανατολική Ασία

 

Ποικιλίες

Το κυριότερο καλλιεργούμενο για τους καρπούς του είδος  ονομάζεται  Diospyros kaki. Ένα άλλο είδος που καλλιεργείται για του καρπούς του είναι το Diospyros lotus, που έχει πολύ μικρους, κωνικούς καρπούς. Το Diospyros virginiata είναι ένα αμερικάνικο είδος που χρησιμοποιείται συχνά για εμβολιασμούς ως υποκείμενο. Τέλος, το είδος Diospyros ebenum είναι αυτοφυές της Σρι Λάνκα και καλλιεργείται κυρίως για το ξύλο του.

Οι κυριότερες ποικιλίες προέρχονται από την Ιαπωνία ,Κορέα, Κίνα και Ισραήλ. Στις Μεσογειακές χώρες κυριαρχεί η ισπανική ποικιλία Rojo brilliante. Ο διαχωρισμός βασίζεται κυρίως στην γεύση του καρπού κατά την συλλογή, συγκεκριμένα οι ποικιλίες χωρίζονται σε στυφές και γλυκιές. Οι στυφές ποικιλίες χρειάζονται ωρίμανση μετά την οπή για να καταναλωθούν. Παρακάτω αναφέρονται οι 3 κυριότερες:

  • Rojo brilliante: Ισπανικής καταγωγής με μεγάλους ωοειδής καρπούς, άριστης γεύσεως. Ανήκει στις στυφές ποικιλίες και η κατανάλωση του γίνεται μετά από παραμονή των καρπών σε θαλάμους ωρίμανσης.
  • Fuyu: Η κυριότερη εκπρόσωπος των γλυκών ποικιλιών. Οι καρποί της είναι μεσαίου μεγέθους και θυμίζουν έντονα ντομάτες σε πορτοκαλί χρώμα.  Είναι ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες και καλλιεργείται σε ποικιλία εδαφών.
  • Hachiya: Άλλη μία στυφή ποικιλία, με σχετικά μικρούς κωνικούς καρπούς. Όταν ωριμάσει (το καταλαβαίνουμε με το αν αφαιρείται εύκολα ο κάλυκας) έχει εξαιρετικές γευστικές ιδιότητες.

 

 

Περιγραφή

Ο λωτός είναι ένα φυλλοβόλο καρποφόρο δέντρο που καλλιεργείται από την αρχαιότητα για τους καρπούς του, κυρίως στην Ανατολική Ασία. Είναι μεσαίου μεγέθους, με ύψος 4- 12 μέτρα και τάση ανάπτυξης προς τα πλάγια (πλαγιόκλαδο). Έχει μεγάλα, γυαλιστερά φύλλα  σε όμορφο βαθυπράσινο χρώμα και ανθίζει με μικρά λευκοκίτρινα άνθη καμπανοειδούς σχήματος. Οι καρποί του είναι πορτοκαλί χρώματος όταν είναι ώριμοι, έχουν μεγάλο μέγεθος και σχήμα που ποικίλει. Δεν μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλα διαστήματα. Ανάλογα με την ποικιλία τα συνηθέστερα σχήματα είναι σφαιρικό, πεπλατυσμένο (θυμίζοντας ντο σχήμα της ντομάτας) ή κωνικό. Είναι μακρόβιο δέντρο  με παραγωγική ζωή 40-50 χρόνια και αργή ανάπτυξη. Αξιόλογη καρποφορία μας δίνει από το 3ο με 4ο έτος της ζωής του. 

Θέση

Κυριότερο μέλημά μας θα πρέπει να είναι η προστασία του από τον άνεμο καθώς τα κλαδιά του σπάνε εύκολα, ιδίως όταν είναι φορτωμένα.

 

Θερμοκρασία

Είναι ανθεκτικό στις περισσότερες θερμοκρασίες που επικρατούν στην χώρα μας.  Αντέχει σε θερμοκρασίες μέχρι και -18 °C των Χειμώνα, ενώ ζημιές μπορεί να προκληθούν αν έχουμε πτώση κάτω από τους -3°C λίγο πριν ανοίξουν οι οφθαλμοί.  Δεν έχει προβλήματα με υψηλές θερμοκρασίες.

 

Έδαφος

Μπορεί να καλλιεργηθεί σε διάφορους τύπους εδαφών, ακόμη και σε αργιλώδη, καθώς είναι ιδιαίτερα προσαρμοστικός. Τα καλύτερα αποτελέσματα όμως τα δίνει όταν καλλιεργείται σε βαθιά, γόνιμα ή και μέσης σύστασης εδάφη, ουδέτερου pH και καλά αποστραγγιζόμενα. Επίσης, αντέχει και σε ασβεστώδη εδάφη. Γενικότερα για το pH αναπτύσσεται στο εύρος 6 – 8.  Για καλύτερα αποτελέσματα πριν την φύτευση καλό είναι να εμπλουτίσουμε το έδαφος  με κομπόστ ή κοπριά. 

 

Πότισμα

Γενικά μπορεί να αντέξει την ξηρασία για μικρά διαστήματα, αλλά εις βάρος της παραγωγής και του μεγέθους καρπών.  Ποτίζουμε τακτικά κατά τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης του φυτού, την περίοδο που δένουν οι καρποί και τους καλοκαιρινούς μήνες. Αφού ολοκληρωθεί το δέσιμο των καρπών προσέχουμε να μην αρδεύσουμε υπερβολικά, οπότε ποτίζουμε μόνο όταν το χώμα ξεραίνεται.

 

Συγκομιδή

Η συγκομιδή βασίζεται στην αλλαγή του χρώματος των καρπών και την ποικιλία. Ξεχωρίζουμε 3 εμφανή στάδια, πράσινο, κίτρινο και πορτοκαλί. Η κατάλληλη περίοδος για την συγκομιδή είναι όταν στους καρπούς εμφανίζεται το πορτοκαλί χρώμα, ενώ δεν έχει εξαφανιστεί τελείως το κίτρινο. Η συλλογή γίνεται με τα χέρια και οι καρποί συλλέγονται με τον κάλυκα, το πράσινο μέρος στο σημείο σύνδεσης με το φυτό. Στην χώρα μας η συγκομιδή γίνεται το φθινόπωρο.

 

Επικονίαση

Οι καρποί του λωτού παράγονται τόσο με γονιμοποίηση των ανθέων, όσο και παρθενοκαρπικά. Υπάρχουν ποικιλίες που εστιάζουν στην παρθενοκαρπία, αλλά έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στην Ιαπωνία έδειξαν ότι η επικονίαση  έχει καλύτερα αποτελέσματα για το δέντρο. Οι μέλισσες ελκύονται έντονα από τα άνθη του, όμως πολλοί άλλοι επικονιαστές το αγνοούν.   

 

Κλάδεμα

Ο λωτός καρποφορεί επάνω στους ετήσιους βλαστούς. Συνήθως μορφώνεται σε σχήμα κυπέλου ή σπανιότερα ως πυραμίδα.  Ετήσια δεν έχει πολλές απαιτήσεις, κλαδεύουμε τον Χειμώνα για την διατήρηση του σχήματος, αφαίρεση των ξερών κλάδων και επίτευξη καλύτερου αερισμού του δέντρου. Σε χρονιές με πολλή μεγάλη καρποφορία μπορούμε να αραιώσουμε τα κλαδιά του για  ποιοτικότερη παραγωγή. Αυτή η αραίωση γίνεται αμέσως μετά την συγκομιδή. Ο λόγος που γίνεται μετά από χρονιές με πλούσια καρποφορία είναι ότι στον λωτό ισχύει το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας, που σημαίνει ότι στα κλαδιά που είχαμε μεγάλη παραγωγή την μία χρονιά, θα έχουμε μικρή παραγωγή την επόμενη.

 

Λίπανση

Χρησιμοποιούμε οργανικό λίπασμα πλούσιο σε άζωτο και κάλιο στις αρχές την άνοιξης και μετά στις αρχές του καλοκαιριού.

 

Πολλαπλασιασμός

Ανάλογα με την ποικιλία έχουμε:

 

DIY

Μαρμελάδα Λωτού

Υλικά:

 

  • 1 κιλό Λωτοί ώριμοι
  • 100 ml για αρωματισμό Grand Marnier
  • 1 Λεμόνι,  το χρησιμοποιούμε για το χυμό του και τη φλούδα του
  • 1 Μήλο 
  • 1/3 από ένα κλωναράκι βανίλιας ή μια μικρή συσκευασία σε σκόνη.
  • 600 γραμμάρια ζάχαρη

 

Εκτέλεση:

  1. Αφαιρούμε τα κοτσάνια, και πλένουμε τους Λωτούς. Έπειτα τους κόβουμε σε κομματάκια όχι πολύ μικρά και τους τοποθετούμε  στην κατσαρόλα. Ξεφλουδίστε ένα μήλο, κομμένο σε μικρά κομμάτια και προσθέστε και αυτό στην κατσαρόλα, μαζί με το ξύσμα και το χυμό λεμονιού.
  2. Βάλτε την κατσαρόλα με τα υλικά στο μάτι της κουζίνας σε χαμηλή φωτιά και μετά την πρώτη βράση τα αφήνετε να βράσουν χαμηλά για 5 λεπτά και στη συνέχεια σβήνετε τη φωτιά.
  3. Περνάμε το μείγμα από το μύλο του πουρέ και προσθέτουμε στο μείγμα τη ζάχαρη και  τη βανίλια.  Βράζουμε το μείγμα  σε χαμηλή φωτιά, ανακατεύοντας συχνά και αφαιρώντας τυχόν αφρό, έως ότου η μαρμελάδα να φθάσει να γίνει σχετικά πηκτή (χρειάζονται περίπου 40 λεπτά).
  4. Όταν ολοκληρωθεί  το βράσιμο, σβήστε τη φωτιά, αφαιρέστε το κλωναράκι της βανίλιας(εάν έχετε βάλει κλωναράκι) και προσθέστε το Grand Marnier στο μείγμα.  Ανακατεύουμε καλά και στη συνέχεια βάζουμε τη  μαρμελάδα λωτού, στα βαζάκια, κλείνουμε τα καπάκια, τα  τοποθετούμε ανάποδα, τα αφήνουμε να κρυώσουν και η μαρμελάδα μας είναι έτοιμη για χρήση.

 

Καλή απόλαυση!

Πηγή: www. marmelada-lotos.blogspot.com

 

Διατροφικά οφέλη

Ο λωτός είναι ένα πολύ υγιεινό φρούτο, καθώς έχει χαμηλή θερμιδική αξία, περίπου 70 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια, ενώ παράλληλα είναι πλούσιο σε πολλά θρεπτικά συστατικά.  Είναι καλή πηγή των βιταμινών Α και C, καθώς και βιταμινών της ομάδας Β, ουσίες που έχουν αντιοξειδωτική δράση και ρυθμίζουν ενζυμικές αντιδράσεις του ανθρώπινου οργανισμού. Έχει γενικότερα υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, ουσίες ευεργετικές για την υγεία μας που επίσης δρουν κατά της γήρανσης. Η υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες ( ένας μέσος λωτός μας δίνει το 24% της ημερήσιας συνιστούμενης ποσότητας σε διαλυτές και αδιάλυτες φυτικές ίνες ) το καθιστά  ιδανικό για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Τέλος, περιέχει ικανοποιητικές ποσότητες μετάλλων. Είναι φρούτο κατάλληλο για κατανάλωση σε  δίαιτα.      

Tip-άκος

Πέρα από τους καρπούς του, ορισμένα είδη δίνουν και εξαιρετικής ποιότητας ξύλο, που ονομάζεται έβενος.

 


Δείτε περισσότερα

Δυόσμος

Mασήστε 2 φύλλα δυόσμου για δροσερή αναπνοή.

Πως καλλιεργώ κρεμμύδι στο νερό.

εύκολος τρόπος καλλιέργειας κρεμμυδιού σε νερό